ماریو بارگاس یوسا کیست؟| راوی جنبشها و دیکتاتوریهای آمریکای لاتین و برنده نوبل ادبیات
رویداد۲۴ | ماریو بارگاس یوسا، نویسنده پرویی-اسپانیایی و برنده جایزه نوبل، که آثارش بر شرارتهای نظامهای تمامیتخواه تمرکز داشت و زمانی نیز برای ریاستجمهوری نامزد شده بود، بنا بر اعلام خانوادهاش، در سن ۸۹ سالگی درگذشته است.
بیشتر بخوانید: عبدالرزاق گورنه برنده نوبل ادبیات ۲۰۲۱ شد
در بیانیهای که توسط پسرش، آلوارو بارگاس یوسا، در شبکه اجتماعی X منتشر شد، آمده است:
«با اندوه فراوان اعلام میکنیم که پدرمان، ماریو بارگاس یوسا، امروز در لیما در آرامش و در میان اعضای خانوادهاش درگذشت.»
شهرت جهانی ماریو بارگاس یوسا
ماریو بارگاس یوسا، چهره ماندگار ادبیات آمریکای لاتین، نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات و سیاستمدار اهل پرو بود که شب گذشته ۱۳ آوریل در سن ۸۹ سالگی در لیما، پایتخت این کشور درگذشت. بارگاس یوسا آخرین بازمانده جنبش «بوم»، جنبش ادبی دهههای ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ آمریکای لاتین و از برجستهترین نویسندگان اسپانیایی زبان بود. بوم که تداعی گر صدای انفجار است، انفجاری ادبی در آمریکای لاتین بود که از دل رئالیسم سنتی بیرون آمد و باعث شد شرایطی که بر آمریکای لاتین حکم فرما است تبدیل به مسائل جهانی شوند.
ماریو بارگاس یوسا شش دهه فعالیت ادبی داشت و در رمانهایش به استبداد، فساد و افراطگرایی در آمریکای لاتین پرداخت.
شهرت جهانی ماریو بارگاس یوسا با انتشار نخستین رمانش به نام «زندگی سگی» آغاز شد. ماریو بارگاس یوسا در این اثر تجربههای تلخ دوران تحصیل در مدرسه نظامی را به تصویر کشید. این کتاب آغازی بر ورود او به جنبش بزرگ و تاثیرگذار ادبیات آمریکای لاتین، موسوم به «بوم» بود. این جنبش از دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد و نگاه جهان را متوجه ادبیات و مسائل اجتماعی این قاره کرد. در این دوره، نویسندگانی مانند گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتس و خولیو کورتاسار در کنار ماریو بارگاس یوسا، نسل طلایی نویسندگان آمریکای لاتین را شکل دادند.
نویسندگان این دوره اغلب با پرداختن به رنجها، تبعیضها و بیعدالتیهایی که بر مردم بومی آمریکای لاتین گذشته، شناخته میشوند، آثار یوسا از نظر سبک تفاوتهای اساسی با سایر نویسندگان جنبش «بوم» دارد. یوسا برخلاف بسیاری از چهرههای این جریان، چون گابریل گارسیا مارکز، پیرو سبک رئالیسم جادویی نیست و واقعیت را با عناصر جادویی ترکیب نمیکند. گرچه تخیل در آثار او نقش مهمی ایفا میکند، اما همانطور که خود گفته، تخیل او بر پایه واقعیت است.
الهام از شخصیتهای واقعی و نبوغ داستاننویسی و دقت زندگینامهنویسی از جمله ویژگیهای آثار یوسا است.
اثر برجسته یوسا درباره دیکتاتوری تروخیو
ماریو بارگاس یوسا اثر برجستهای به نام «سور بز» به رشته تحریر درآرود. این رمان سیاسی به روایت واپسین روزهای حکومت دیکتاتوری «رافائل تروخیو» در جمهوری دومینیکن و نقشه ترور او اشاره دارد. «سور بز» در ایران با ترجمه عبدالله کوثری و توسط نشر نی به چاپ شد.
«جنگ آخرالزمان» دیگر اثر مشهور این نویسنده پرویی است که شورشی خونین یک فرقه مذهبی در برزیل را در قرن نوزدهم روایت میکند.
ماریو بارگاس یوسا پیوسته مینوشت. به گزارش والاستریت ژورنال، او حتی در سن ۸۰ سالگی هر روز دست به قلم بود.
آقای یوسا در گفتگویی با پاریس ریویو گفته است: «نوشتن در ذات من است. اگر ننویسم، بیهیچ تردیدی مغزم را منفجر میکنم.»
یوسا در جوانی مجذوب فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا بود، اما کمی بعد از جنبش کمونیسم فاصله گرفت و در کنار احزاب راستگرا در تشکیل «جنبش آزادی» سهیم شد. او در سال ۱۹۹۰ نامزد انتخابات پرو شد، اما رقابت را به آلبرتو فوجیموری واگذار کرد. یوسا پس از این شکست از سیاست کنارهگیری کرد.
از آثار برجسته ماریو بارگاس یوسا میتوان به «سور بز» اشاره کرد. یوسا در این رمان سیاسی به روایت واپسین روزهای حکومت دیکتاتوری «رافائل تروخیو» در جمهوری دومینیکن و نقشه ترور او میپردازد. «سور بز» در ایران با ترجمه عبدالله کوثری و توسط نشر نی به چاپ رسیده است.
«جنگ آخرالزمان» دیگر اثر مشهور این نویسنده پرویی است که شورشی خونین یک فرقه مذهبی در برزیل را در قرن نوزدهم روایت میکند.
ماریو بارگاس یوسا پیوسته مینوشت. به گزارش والاستریت ژورنال، او حتی در سن ۸۰ سالگی هر روز دست به قلم بود.
آقای یوسا در گفتگویی با پاریس ریویو گفته است: «نوشتن در ذات من است. اگر ننویسم، بیهیچ تردیدی مغزم را منفجر میکنم.»
آقای یوسا در جوانی مجذوب فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا بود، اما کمی بعد از جنبش کمونیسم فاصله گرفت و در کنار احزاب راستگرا در تشکیل «جنبش آزادی» سهیم شد. او در سال ۱۹۹۰ نامزد انتخابات پرو شد، اما رقابت را به آلبرتو فوجیموری واگذار کرد. آقای یوسا پس از این شکست از سیاست کنارهگیری کرد.